เด็กทารกมักจะนอนห้องเดียวกับพ่อแม่เพราะต้องการการดูแลอย่างใกล้ชิดแต่เมื่อเด็กเติบโตขึ้นก็ควรจะมีห้องเป็นของตัวเอง ไม่จำเป็นต้องกว้างขวางใหญ่โตเพียงแต่จัดแบ่งให้เป็นสัดส่วนเพื่อให้เจ้าของห้องได้รู้จักดูแลรักษาห้องของตน รู้จักฝึกฝนที่จะช่วยเหลือตัวเองและมีความเป็นส่วนตัวห้องเด็กจึงจำเป็นต้องมีความเหมาะสมกับเพศและวัยของเด็ก และควรจัดโดยยึดหลักที่ว่าสามารถเปลี่ยนแปลงได้ตามวัยที่เติบโตขึ้นของผู้เป็นเจ้าของห้อง

สัดส่วนในห้องเด็ก
     ภายในห้องของเด็กควรมีส่วนต่าง ๆ ดังนี้

- ส่วนนอน
    เตียงเด็กควรจะจัดเข้ามุมเพื่อให้มีพื้นที่ว่างเพิ่มขึ้นนอกจากนี้ผนังห้องยังช่วยห้องกันไม่ให้เด็กตกเตียง ขณะที่เด็กยังเล็กควรจัดให้นอนรวมกันเพื่อให้เด็กๆมีความสัมพันธ์ที่ดีต่อกัน และควรหลีกเลี่ยงการใช้เตียงสองชั้นเนื่องจากอาจเกิดอันตรายจากการปีนป่ายและการตกจากเตียงชั้นบนได้

- ส่วนเด็กเล่น
     เด็กๆเป็นวัยที่ต้องการเล่นสนุกสนานส่วนที่จัดไว้ให้เด็กเล่นทั้งกลางแจ้งและในบ้านจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง ภายในห้องเด็กควรกันส่วนหนึ่งไว้เป็นที่เล่น มีเครื่องเล่นสำหรับพัฒนาการทางกายและสมองของเด็กไว้ให้เด็กด้วย

- ส่วนทำงาน
     ความต้องการในส่วนนี้เหมาะสำหรับเด็กที่เข้าสู่วัยศึกษาเล่าเรียนแล้วเด้กต้องใช้โต๊ะสำหรับทำการบ้านการฝีมือ เขียนภาพระบายสี ฯลฯ อาจทำเป็นโต๊ะที่พับเก็บได้โดยพับติดฝาผนังหรือติดชั้น หรือเป็นโต๊ะมีล้อเลื่อนเก็บเข้าใต้เตียงหรือพับเก็บเข้าตู้เก็บของได้

- ส่วนเก็บของ
     ใช้เก็บสิ่งของจำพวกเสื้อผ้า หนังสือและของเล่น จัดไว้ตามที่ที่ไม่ค่อยได้ใช้ประโยชน์ เช่น ตามมุมห้อง ที่ว่างหลังประตู ฯลฯ โดยทำเป็นชั้นสูง เลือกเก็บของที่หยิบใช้บ่อย ๆ ไว้ในชั้นที่เด็กหยิบถึง ชั้นเก็บของเด็กอาจใช้ไม้ทำเป็นกล่องสี่เหลี่ยมจัตุรัสเปิดด้านหนึ่ง ทาสีสดใสและมีตัวอักษรติดอยู่ เด็กสามารถใช้เรียงตัวอักษรเล่นหรือต่อเป็นโต๊ะได้ เมื่อเลิกใช้แล้วก็นำขึ้นวางซ้อนกันเป็นชั้นเก็บของ

เครื่องเรือน
     ควรคำนึงเสมอว่าเด็กจะต้องเติบโตขึ้น เครื่องเรือนในห้องเด็กจึงควรเป็นแบบที่ต้องเปลี่ยนแปลงได้เสมอเพื่อให้สัมพันธ์กับตัวและวัยของเด็กที่เพิ่มขึ้นเครื่องเรือนของเด็กควรมีสดใส และที่สำคัญคือต้องไม่เป็นอันตรายต่อเด็ก
เครื่องเรือนที่สำคัญในห้องเด็กมีดังนี้

- เตียงนอน
    ควรมีขนาดพอดีกับตัวเด็ก ซึ่งจะช่วยประหยัดเนื้อที่ได้ถ้ามีเด็กหลายคนอาจใช้เตียงนอนสองชั้นที่ยกขอบเตียงชั้นบนให้สูงเพื่อป้องกันเด็กตก ในห้องที่แคบก็อาจทำเตียงพับเก็บติดฝาผนังหรือพับเก็บในตู้เก็บของได้เมื่อพับเก็บแล้วจะมีที่ว่างให้เด็กเล่นในเวลากลางวัน เตียงนอนสำหรับเด็กควรทำด้วยไม้ไม่ควรใช้โลหะ ควรลบความคมตามขอบและมุมหรือหุ้มด้วยวัสดุนิ่มเพื่อป้องกันอันตรายจากการกระทบกระแทก

- ตู้เก็บของและชั้นเก็บของ
     มีได้หลายแบบถ้าเป็นตู้ควรจะเปิดง่าย ประตูตู้อาจเป็นม่านหรือบานเตี้ยจะดีกว่าบานประตูทึบ ราวแขวนผ้าในตู้ควรมีการเจาะรูไว้หลาย ๆ ระดับเพื่อเปลี่ยนระดับความสูงให้สัมพันธ์กับตัวเด็กได้ ไม่ควรใช้ที่จับโลหะสำหรับบานประตูตู้หรือลิ้นชักเพราะไม่ปลอดภัยสำหรับเด็ก ควรเจาะเป็นร่องให้มือสอดเพื่อดึงเปิดจะดีกว่า ชั้นเก็บของควรเป็นชั้นเปิดโล่งเพื่อฝึกให้เด็กมีระเบียบโดยการจัดวางสิ่งของบนชั้น
โต๊ะทำงานควรเลือกพอดีกับตัวเด็กพื้นโต๊ะต้องทำความสะอาดด้วยฟอร์ไมกา ไม่ควรปูด้วยกระจกเพราะจะทำให้แตกและเป็นอันตรายต่อเด็กได้หรืออาจเลือกใช้โต๊ะที่เป็นไม้ฝาซึ่งมีบานพับยึดอยู่ สามารถเปลี่ยนโต๊ะสูงขึ้นเพื่อให้สัมพันธ์กับความสูงของเด็กได้

นอกจากนี้ ยังมีหลักสำคัญสำหรับจัดแต่งห้องเด็กอีก คือ
1. พื้นห้องต้องไม่เป็นวัสดุที่แข็งจนเกินไปและควรทำความสะอาดได้ง่าย เช่น พรมขนสั้นที่ติดแน่นกับพื้นไม่ลื่นไถล พื้นไม้ พื้นกระเบื้องยาง ทั้งนี้ ต้องเลือกให้เหมาะกับเด็กด้วย เช่น เด็กอาจชอบลากของเล่นที่มีน้ำหนักมากไปรอบ ๆ ห้อง เป็นต้น
2.ผนังห้องควรเป็นวัสดุที่ทำความสำอาดได้ง่าย คงทน แต่อ่อนนุ่ม เช่น กระดาษผิดฝาผนังที่ทำความสะอาดได้ ผนังไม้ทาสี หรืออาจใช้กระดาษชานอ้อยหรือผ้ากระสอบ ผ้าสักหลาด ซึ่งสามารถใช้ติดรูปหรือผลงานที่เด็กทำขึ้นได้ด้วย ฯลฯ
3.สีในห้องเด็กควรจะเป็นสีที่ให้ความเย็นสบายแก่สายตาและดูสดใสสีเข้มแม้ทำให้ไม่เกิดรอยสกปรกง่ายก็ทำให้ห้องดูแคบลง ควรให้เด็กได้เลือกสีหรือกระดาษปิดผนังด้วยตังเอง ถ้าผนังห้องมีสีเย็นสบายตาก็ควรเลือกใช้เครื่องเรือนสีเข้มหรือสีสดใส
ห้องเด็กต้องการแสงสว่างพอสมควร ส่วนที่ทำงานหรือแต่งตัวต้องการแสงสว่างเฉพาะที่เพิ่มขึ้น แต่ก็ควรต้องคำนึงถึงความปลอดภัยด้วย โคมไฟควรมีโป๊ะครอบอีกชั้นหนึ่งและปลั๊กไฟควรติดตั้งให้พ้นจากมือของเด็กเล็ก

 

ขอขอบคุณ นักศึกษาชั้นปีที่ 4                                                                                 โปรแกรมวิชาเทคโนโลยีสถาปัตยกรรมภายใน มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร